„Kompleksowa ochrona siedlisk rzecznych drogą do poprawy warunków bytowania ryb” zorganizowane w dn. 16-17 listopada 2018 r. w Zatomiu, w ramach projektów:
LIFE13 NAT/PL/000009, LIFEDrawaPL, Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego zlewni rzeki Drawy w Polsce”/„Active protection of water-crowfoots habitats and restoration of wildlife corridor in the River Drawa basin in Poland”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu finansowego LIFE+ oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz „Wzmocnienie ochrony dzikiego tarła łososia i troci w północno zachodniej Polsce” finansowanego przez Baltic Sea Conservation Foundation
W dniach 16 – 17 listopada 2018 w Zatomiu nad Drawą odbyły się dwudniowe warsztaty przyrodniczo – strażnicze zorganizowane wspólnie z Federacją Zielonych Gaja w związku z realizowanym przez to stowarzyszenie do wielu lat programem ochrony łososia i troci wędrownej w rzekach Pomorza Zachodniego.
Spotkanie otworzyła pani Aleksandra Stodulna, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Szczecinie. Do powitania dołączył dr inż. Paweł Bilski, Dyrektor Drawieńskiego Parku Narodowego, na obszarze którego odbywały się warsztaty. Współgospodarze zwrócili uwagę na znaczenie ochrony ichtiofauny, jako szczególnie ważnego elementu ochrony środowiska w Regionie, stanowiącego bazę dla rozwoju lokalnej gospodarki. Dobry stan ichtiofauny daje m.in. szanse dla rozwoju turystyki wędkarskiej, mogącej stanowić istotne źródło dochodów dla lokalnej gospodarki.
Do udziału w warsztatach zaproszono instytucje i organy odpowiedzialne za ochronę wód w regionie w tym m.in. przedstawicieli: Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, w tym Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Bydgoszczy oraz w Szczecinie, Państwowej Straży Rybackiej w Szczecinie – posterunki w Wałczu i w Szczecinku, Okręgowego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego w Szczecinie, Drawieńskiego Parku Narodowego, Policji, a także gości zajmujących się podobną problematyką w sąsiednich regionach, jak reprezentacje Parku Krajobrazowego Doliny Słupi panią Dyrektor Barbarę Utracką – Minko.
W roli prelegentów w warsztatach uczestniczyli m.in. eksperci Grupy Sterującej Projekt, w tym: Dr hab. inż. Piotr Dębowski, Profesor Instytutu Rybactwa Śródlądowego im. Stanisława Sakowicza w Olsztynie, Dr hab. Robert Czerniawski, Profesor Nadzwyczajny, Uniwersytet Szczeciński, Katedra Hydrobiologii i Zoologii Ogólnej , Mecenas Krzysztof Gruszecki.
Zespół RDOŚ obok Dyrektor Aleksandry Stodulnej reprezentowali: p. Małgorzata Ćwiklińska zastępca koordynatora projektu., p. dr hab. Mariola Wróbel – Konsultant naukowy/ekspert botanik, p. Artur Furdyna – Koordynator terenowy, p. Aneta Radecka oraz p. Wojciech Wójcik.
Wiodącym tematem warsztatów była ochrona siedlisk rzecznych, jako podstawa zapewnienia odpowiednich warunków bytowania ryb. W ramach warsztatów omówiono problematykę możliwej ochrony w ramach działań strażniczych, omówiono zagadnienia dot. zmiany aktów prawnych z zakresu ochrony środowiska, w tym głownie w kontekście ochrony ichtiofauny.
Współorganizatorzy warsztatów – przedstawiciel stowarzyszenia FZ Gaja p. Radosław Brzeziński oraz p. Marcin Budniak zaprezentowali realizowane przez siebie projekty „Wzmocnienie dzikiego tarła łososia i troci w północno zachodniej Polsce” oraz „CATCH, zrównoważona turystyka wędkarska”. Zwrócili uwagę na konieczność poprawy ochrony dzikich populacji ryb wędrownych oraz na konieczność znalezienia alternatywy do wykorzystania zasobów rybnych w rozwoju gospodarek gmin „nadwodnych” w Regionie.
Przedstawiciel projektu LIFEDrawaPL, p. Artur Furdyna omówił zagadnienia dot. Ochrony wód, rozpoznawanie siedlisk przyrodniczych, zrównoważone ich użytkowania i eliminowania zagrożeń. Konsultant naukowy w projekcie – p. Dr hab. Mariola Wróbel omówiła zagrożenia oraz metody czynnej ochrony siedliska przyrodniczego 3260.
Dr hab. Robert Czerniawski ekspert Grupy sterującej projekt omówił biologiczne uwarunkowania odnowy ekosystemów wodnych.
Mecenas Krzysztof Gruszecki w ramach prowadzonego panelu zapoznał uczestników
z najnowszymi wersjami aktów prawnych w zakresie ochrony środowiska, kładąc szczególny nacisk na zwalczanie nielegalnych połowów oraz działań szkodliwych dla ekosystemów wodnych i od wód zależnych.
Dr hab. inż. Piotr Dębowski omówił zagadnienia dotyczące ochrony troci i łososia w rzekach jako istotnego elementu zarządzania tymi gatunkami w zlewisku Bałtyku. Wykład profesora utwierdził obecnych w przekonaniu o konieczności wzmocnienia ochrony, zarówno samych ryb, jak i środowiska niezbędnego dla ich zdrowego funkcjonowania.
Po części teoretycznej, w godzinach wieczornych przeprowadzono warsztaty terenowe – ćwiczenia działań strażniczych w warunkach nocnych. Podczas ćwiczeń dokonano kontroli tarlisk w rejonie ujścia Suchej oraz poniżej ujścia Płocicznej. Podczas działań wykorzystano kamerę termowizyjną.
Drugi dzień warsztatów upłynął w połowie na ćwiczeniach terenowych w warunkach dziennych, mających na celu opracowanie planu skutecznej ochrony tarlisk łososia w rejonie, szczególnie na Drawie poniżej Parku Narodowego, gdzie służby parkowe starają się skutecznie ochronić znane tarliska, jednak jest to teren poza ich kompetencją. Jednym z ważnych elementów skutecznej ochrony jest dobra znajomość terenu działań. To jeden z kluczowych aspektów zarówno ochrony sprzętem/ użycie nowoczesnego sprzętu do monitorowania wiąże się z dobrym wyborem miejsc ich montażu/ jak i działań patrolowych i interwencji. W tym zakresie skuteczność wymaga umiejętności przekazania funkcjonariuszom dokładnej i jasnej informacji o punkcie spotkania czy interwencji, w razie potrzeby wsparcia patrolu, czy odcięcia możliwości ucieczki podejrzanych osób. Po ćwiczeniach w terenie ta część współpracy była głównym tematem dyskusji drugiego dnia warsztatów w godzinach popołudniowych. Strażnicy DPN zapoznali uczestników z przykładami problemów na jakie natrafiają w swojej pracy. Zaprezentowane nagrania uzmysłowiły wszystkim, konieczność zacieśnienia współpracy na całej Drawie w dół od DPN. Dużym zainteresowaniem cieszyły się stosowane przez funkcjonariuszy PSR systemy monitoringu wybranych akwenów. Ich skuteczność w dużej mierze zależy od dobrego typowania miejsc oraz sposobów montażu sieci monitoringowej w sposób trudny do odkrycia przez kłusowników.
Warsztaty dały sposobność zacieśnienia kontaktów między służbami zajmującymi się zwalczaniem kłusownictwa, w tym wymiany bezpośrednimi kontaktami, ustaleniem ściślejszej współpracy oraz poznaniem zasobów społecznych – Społecznych Straży Rybackich (SSR)- chętnych do zwiększenia udziału w zwalczaniu kłusownictwa. Przedstawiciele użytkownika rybackiego Drawy w dół od DPN, z okręgu gorzowskiego PZW podjęli rozmowy z RDOŚ w Szczecinie w temacie możliwości uzupełnienia sprzętu SSR. Uzgodniono ściślejszą komunikację i współpracę w okresie wiosennym 2019 oraz przygotowanie do skutecznej kampanii ochrony w sezonie 2019.
Spotkanie zakończono w godzinach przedwieczornych objazdem tarlisk.
Uczestnicy warsztatów mieli okazję na własne oczy obserwować tarło łososi w Drawie.
Zachęcamy do obejrzenia filmu: