C.4.2 Bystrotok w Głęboczku na Drawie – przy Starym Młynie (km 162+250)
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Szczecinie , Beneficjent projektu, z przyjemnością informuje, iż w dniu 26 października 2018 r. dokonała ostatecznego odbioru prac zrealizowanych, w ramach zadania C.4.2., pn.:„Wykonanie kanału obiegowego dla ryb i kładki dla pieszych w ramach zadania – Budowa przepławki w Głęboczku na Drawie przy Starym Młynie (km 162+250)”, jednego z podzadań projektu LIFE13 NAT/PL/000009 LIFEDrawaPL „Active protection of water-crowfoots habitats and restoration of wildlife corridor in the River Drawa basin in Poland /Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego zlewni rzeki Drawy w Polsce”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach instrumentu finansowego LIFE+ oraz przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie (NFOŚiGW).
Górna Drawa jest rzeką niewielką, o znacznej różnorodności w związku z licznymi jeziorami przepływowymi na swym biegu. Między jeziorami Rzepowskie i Krosino płynie żwawym nurtem przebijając się przez układy morenowe. Obecność znacznych spadków spowodowała, że ludzie od dawna starali się jej energię wykorzystać na różne sposoby, przegradzając jej bieg jazami zasilającymi młyny, regulując i wydobywając żwir i kamienie, jako budulec. W ramach tych działań na omawianym odcinku wiele dekad temu powstał młyn zasilany energią wody spiętrzonej jazem rzeki w Głęboczku. Skutki użytkowania rzeki widać w jej stanie ekologicznym, ale także w zachowaniu rzeki przy zmiennych przepływach. Skutki te także odczuwają jej dzicy mieszkańcy, w tym ichtiofauna, której populacje podzielone są, podobnie jak ekosystem rzeki. Celem budowy kanału obiegowego była likwidacja podziału ekosystemu Drawy pomiędzy zespołem jezior Drawskiego i Rzepowskiego, a Krosinem. W związku z bardzo złym stanem technicznym pozostałości młyna w Głęboczku podjęto decyzję o budowie przepławki, w tym przypadku, kanału obiegowego, poza pozostałościami piętrzenia. Konstrukcja urządzenia jest pierwszym w Polsce i jednym z pierwszych w Europie zastosowaniem reguł odtwarzania sekwencji bystrze ploso w korytach cieków. Stosując reguły tworzenia układów zrównoważonych wykonano koryto w formie naturopodobnej, dobierając uziarnienie obrukowania do mocy strumienia. Zgodnie z założeniami urządzenie prowadzi wodę pomiędzy cofką jazu a wodą poniżej w zróżnicowany układem koryta sposób, tworząc warstwy wolniej i szybciej płynące, co ułatwia pokonanie bariery różnym grupom organizmów. Zespół Biura Projektu przy współpracy z naukowcami Uniwersytetu Szczecińskiego rozpoczął badania monitoringowe kanału. Podczas prób zaobserwowano liczne osobniki wielu gatunków ryb korzystające tuż po otwarciu z udrożnienia.
W odbiorze zadania uczestniczyli Przedstawiciele:
- Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polski – Nadzór Wodny w Drawsku Pomorskim,
- Gminy Czaplinek,
- Inżyniera Kontraktu wraz z Inspektorem Nadzoru,
- Wykonawca.
Całkowita wartość zrealizowanego zadnia: 946 033,04 zł.
W wyniku realizacji zadania uzyskano:
- nową przepławkę dla ryb w formie naturalnego koryta obiegowego kamienisto – żwirowego o długości 110 m,
- sekwencję 3 bystrzy kamienno – żwirowych w rzece Drawie,
- kładkę dla pieszych,
- tablicę informacyjną projektu.
W dół od urządzenia w korycie Drawy uzupełniono pozostałości żwirowo kamiennych bystrzy, dla ograniczenia erozji wgłębnej oraz poprawy stanu siedlisk rzeki i doliny. Pryzmy takie mają szczególnie ważną rolę w okresach niskich stanów, jakie ostatnimi laty pojawiają się w regionie. Dzięki ich obecności znacznie wzrasta także różnorodność biologiczna ekosystemu rzeki, dając szansę na powrót pełnej postaci siedliska rzek włosienicznikowych, głównego celu projektu. Odtworzenie bystrzy spotkało się ze szczególną życzliwością środowiska kajakarzy, mogących obecnie łatwiej korzystać z tego atrakcyjnego odcinka rzeki. To także jeden z celów projektu, by przywracając dobry stan górnej Drawy, zachęcić część turystów do korzystania z innych, niż w Drawieńskim Parku Narodowym, odcinków. Powinno to zmniejszyć presję na najcenniejszą część Drawy, dając przy okazji bodziec do rozwoju społeczności wzdłuż całego dorzecza tej rzeki w sposób zrównoważony.
